Μπροστά στις μεγάλες προκλήσεις της ψηφιακής εποχής και την αυξανόμενη ανάγκη για ελεύθερη και ισότιμη πρόσβαση στη γνώση, τα Creative Commons και ο διεθνής συνασπισμός TAROCH (Towards a Recommendation on Open Cultural Heritage) ανακοίνωσαν τη δημοσίευση του Open Heritage Statement, το οποίο πλέον είναι ανοιχτό για υπογραφές από κυβερνήσεις, οργανισμούς και ιδρύματα σε παγκόσμιο επίπεδο.
Το κείμενο αυτό αποτελεί προϊόν συνεργασίας περισσότερων από 60 οργανισμών σε 25 χώρες και θέτει τα θεμέλια για μια κοινή, διεθνή προσέγγιση γύρω από την ανάγκη ελεύθερης πρόσβασης στην πολιτιστική κληρονομιά που βρίσκεται στο δημόσιο τομέα. Με βάση κοινές αρχές και αξίες, διατυπώνει συγκεκριμένες προτεραιότητες πολιτικής για την άρση των ανισοτήτων στο ψηφιακό περιβάλλον και αποτελεί ένα βήμα προς τη θέσπιση ενός διεθνούς πλαισίου για το open heritage.
Γιατί είναι απαραίτητη η Ανοιχτή Πολιτιστική Κληρονομιά;
Παρότι η ψηφιοποίηση και το διαδίκτυο υπόσχονται να φέρουν την παγκόσμια κληρονομιά πιο κοντά σε όλους, η πραγματικότητα είναι διαφορετική: μόλις το 1% των πολιτιστικών οργανισμών μοιράζεται ανοιχτά τις συλλογές του. Οι υπόλοιποι εμποδίζονται από:
- εσφαλμένες αξιώσεις πνευματικών δικαιωμάτων σε ψηφιακά αντίγραφα,
- τεχνολογικούς περιορισμούς και κλειδώματα,
- υψηλά κόστη πρόσβασης,
- ανεπαρκείς υποδομές,
- νομικά πλαίσια που διαφέρουν από χώρα σε χώρα
Το αποτέλεσμα είναι ένα κατακερματισμένο και εύθραυστο περιβάλλον πρόσβασης, που περιορίζει τη δημιουργικότητα, την εκπαίδευση, τη δημοκρατική συμμετοχή και την έρευνα. Το Open Heritage Statement τονίζει ότι η πρόσβαση στην πολιτιστική κληρονομιά αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και κεντρικό πυλώνα για την προστασία της πολιτισμικής και γλωσσικής ποικιλομορφίας.
Μια συμβολή με παγκόσμια σημασία
Η πρωτοβουλία αυτή ενισχύει την ήδη στενή συνεργασία της Creative Commons με την UNESCO, η οποία αναγνωρίστηκε πρόσφατα και θεσμικά μέσω της απόκτησης συμβουλευτικού καθεστώτος. Παράλληλα, απαντά στο κάλεσμα της UNESCO κατά το MONDIACULT 2025, όπου υπογραμμίστηκε ότι ο πολιτισμός πρέπει να αντιμετωπίζεται ως παγκόσμια προτεραιότητα σε έναν κόσμο γεμάτο προκλήσεις και αβεβαιότητες.
Μια πρόσκληση σε δράση
Το Open Heritage Statement απευθύνει κάλεσμα σε οργανισμούς, δημόσιους φορείς, μουσεία, βιβλιοθήκες, αρχεία και κυβερνήσεις να ενώσουν τις δυνάμεις τους για έναν κοινό σκοπό: να καταστήσουν την πολιτιστική κληρονομιά αληθινό δημόσιο αγαθό. Με την υπογραφή σας, συμβάλλετε στη διαμόρφωση ενός μέλλοντος όπου η γνώση, η δημιουργικότητα και η συλλογική ιστορική μνήμη είναι ανοιχτές και προσβάσιμες σε κάθε άνθρωπο.
Πηγή άρθρου: https://creativecommons.org/