ΕΛ/ΛΑΚ | mycontent.ellak.gr |
freedom

Communia workshop – νέο πρόγραμμα για το public domain

To «Communia workshop» αποτελεί ένα νέο πρόγραμμα, σχεδιασμένο από το Πολυτεχνείο του Τορίνο, που στοχεύει να εδραιωθεί ως ένα από τα πιο σημαντικά προγράμματα στην Ευρώπη. Ως αντικείμενο έχει τo ψηφιακό περιεχόμενο κοινής χρήσης, με άλλα λόγια τη διαχείριση του περιεχομένου στο public domain. Αντικειμενικός του σκοπός είναι η δημιουργία ενός δικτύου από οργανισμούς, ιδρύματα και πάσης φύσεως νομικά πρόσωπα, επιχειρήσεις κτλ, οι οποίοι θα ανταλλάζουν περιεχόμενο και ιδέες σχετικά με τη διαχείριση αυτού, του public domain. Ο Αλέξανδρος Νούσιας συμμετείχε στο πρώτο του συνέδριο και καταγράφει τις εργασίες του.

Tο Communia ευελπιστεί να δώσει στα μέλη του τη δυνατότητα πρόσβασης στις τράπεζες δεδομένων, που διατηρεί κάθε ένα από αυτά, στην ανταλλαγή πληροφοριών και σε τελική ανάλυση στη δημιουργία μιας κοινωνίας γνώσης (knowledge society), η οποία θα προκύψει μέσα από την καλύτερη κατανόηση του public domain. Κατά τις εργασίες του πρώτου συνεδρίου ετέθη το θέμα της δημιουργίας μίας μεγάλης πανευρωπαϊκής «αποθήκης πληροφοριών», η οποία θα προκύψει από τη σύνδεση επιμέρους τέτοιων «αποθηκών». Εντυπωσιακή σε ύφος και περιεχόμενο ήταν η παρουσίαση του κ. Keith Jeffery, διευθυντή του CCLRC (Council for the Central Laboratory of the Research Council), καθώς, στα πλαίσια της δημιουργίας από διάφορα ιδρύματα ελεύθερης πρόσβασης σε πανεπιστημιακά κείμενα και διατριβές, παρουσίασε την προοπτική της δημιουργίας μίας ενιαίας, επίσημης φόρμας για τα μεταδεδομένα, έτσι ώστε μέσω συγκεκριμένων πηγών έρευνας και μιας επίσημης φόρμας μεταδεδομένων, όπως CERIF (Common European Research Information Format) CRIS (Current Research Information System) να καταστεί εφικτή η αποτύπωση και περιγραφή όλων των «αποθηκών» των διαφόρων ευρωπαϊκών ιδρυμάτων τόσο σε επίπεδο ακαδημαϊκών συγγραμμάτων, όσο και σε λογισμικό και δεδομένων που έχουν προκύψει από την έρευνα. Αυτό θα δώσει τη δυνατότητα στους ανά την Ευρώπη ερευνητές να εντοπίσουν πρόσωπα, στοιχεία και περιεχόμενο, καθώς επίσης και να αναδιαμορφώσουν τη στρατηγική τους στον τομέα της έρευνας. Παράλληλα, θα προσελκύσει επενδυτές που θα θελήσουν να επενδύσουν στο Διαδίκτυο με αποτέλεσμα την ανάπτυξη και τη γενικότερη ευημερία.

Σε αυτό το πνεύμα κινήθηκαν οι παρεμβάσεις των Alek Tarkowski, μέλους της πολωνικής ομάδας Creative Commons, της Kaitlin Thaney, project manager του Science Commons και του Nathan Yergler, προγραμματιστή και μέλους των Creative Commons. Οι ανωτέρω, είχαν ως κοινό παρονομαστή στις παρεμβάσεις τους τη δημιουργία νομικών και τεχνικών εργαλείων, προκειμένου να άρουν τα όποια εμπόδια προκύπτουν. Με γνώμονα τα παραπάνω η επιστημονική πληροφορία θα εντοπίζεται, θα μοιράζεται και θα διαχέεται ανεμπόδιστα στο διαδίκτυο. Με γνώμονα την ανοιχτή και ελεύθερα προσβάσιμη γνώση, σε συνδυασμό με την κατάλληλη τεχνική-τεχνολογική υποδομή, προκειμένου η γνώση να εντοπίζεται με ακρίβεια και να είναι ορισμένη, να επαναχρησιμοποιείται με διαφορετικούς συνδυασμούς, υπόβαθρα και σκοπούς η ουσιαστική στροφή προς την καινοτομία είναι εφικτή.

Μία τεχνολογική πρόταση προς την κατεύθυνση αυτή ήταν το peer to peer και η δημιουργία ανοιχτού λογισμικού κοινωνικών μηχανών αναζήτησης, μέσα που χαρακτηρίστηκαν ως έξυπνοι διαχειριστές περιεχομένου. Επίσης η δημιουργία νέων μορφών πρόσβασης, διανομής και διαμοίρασης ακουστικού περιεχομένου σε ψηφιακή μορφή σχετίζεται απόλυτα με την κατάσταση, τη φιλοσοφία, το νομικό και το τεχνολογικό υπόβαθρο του public domain. Η δε συζήτηση για την αναδιαμόρφωση του διαδικτύου θα πρέπει να στηρίζεται στις αρχές της ελευθερίας του λόγου, του σεβασμού της προσωπικότητας και των προσωπικών δεδομένων, καθώς επίσης και στα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας. Ως παράδειγμα της ελευθεριότητας που πρέπει να διέπει το διαδίκτυο, τέθηκε το φάσμα των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων και οι προσπάθειες των κυβερνήσεων να το υποτάξουν και να επικαλεστούν επικυριαρχία. Η ίδια η ιστορία όμως κατέστησε την ενέργεια αυτή εντελώς άστοχη και άτοπη, όμοια με απόπειρα καθυπόταξης του φωτός καθώς και τα δύο αποτελούν εκπομπές ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με το Διαδίκτυο. Υπήρξαν βεβαίως και οι φωνές που μίλησαν για κλειστά, εμπιστευτικά συστήματα, που στόχο έχουν τη διαφύλαξη των προσωπικών δεδομένων και πάσης φύσεως στοιχείων που άπτονται στη σφαίρα της προσωπικότητας τα οποία μάλιστα έχουν δοκιμαστεί στην αγορά όπως π.χ στο τραπεζικό σύστημα κι έχουν αποδώσει.

Από τα παραπάνω καταλαβαίνει κανείς, πως το επόμενο και τελευταίο αντικείμενο που απασχόλησε τους συμμετέχοντες είναι το νομικό καθεστώς που θα διέπει το public domain. Ακούστηκαν φωνές περί ανάγκης προσδιορισμού του public domain κατ αρχήν σε έναν αντιπροσωπευτικό ορισμό, με θετική και όχι αρνητική διατύπωση, βάση του οποίου θα αποτελεί ο αστικός κώδικας και ο τρόπος που αυτός ορίζει τα κοινόχρηστα πράγματα και την κυριότητα επί αυτών αν τυχόν υπάρχει. Ακόμα πιο δυνατές κυρίως από τη σκοπιά των τεχνολόγων και των προγραμματιστών ήταν οι φωνές που αντιτέθηκαν στην εννοιολογική και νομική «καθυπόταξη» του public domain με οποιονδήποτε τρόπο. Με αυτή τη διχογνωμία το συνέδριο έκλεισε τις εργασίες του αφήνοντας το μήνυμα πως ο δρόμος για το ελεύθερο διαδίκτυο και το απαλλαγμένο από κάθε περιορισμό public domain θα είναι μακρύς και δύσκολος .