H Εταιρεία Ανοιχτού Λογισμικού/ Λογισμικού Ανοιχτού Κώδικα (www.eellak.gr) στο πλαίσιο των δράσεων της για την ενημέρωση και κινητοποίηση του Δημόσιου Τομέα σε θέματα χρήσης Ανοιχτού Λογισμικού και Ανοιχτών Αδειών πρόσφατα απέστειλε “Πρόταση για την αδειοδότηση της δημόσιας πληροφορίας της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας” στον Περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας, κ. Απόστολο Κατσιφάρα. Παρατηρήθηκε ότι παρόλο τον ισχύοντα νόμο που ακολουθεί στο διαδικτυακό τόπο της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας στους όρους χρήσης δεν υπάρχει αναφορά στα πνευματικά δικαιώματα για το περιεχομένο που αναρτάται και ειδικότερα στην άδεια με την οποία επιτρέπεται η χρήση του. Επιπλέον, στους “Όρους Χρήσης”, δεν είναι σαφές αν επιτρέπεται η περαιτέρω χρήση της σχετικής πληροφορίας του περιεχομένου του δικτυακού τόπου, ακόμη κι αν τα πλήρη δικαιώματα αυτής ανήκουν στην Περιφέρεια Αττικής και με ποιους όρους. “Σύμφωνα με τις διατάξεις του Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης ισχύουν τα παρακάτω:
(α) με βάση την ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989 1301/12.04.2012 Κύρωση Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, όπου:
– στο Παράρτημα Ι (Αρχή της Ανοικτής Διάθεσης και περαιτέρω χρήσης της δημόσιας πληροφορίας) ορίζεται:
“Το σύνολο της δημόσιας πληροφορίας που διατίθεται από το διαδικτυακό τόπο ενός φορέα της δημόσιας διοίκησης θα πρέπει να είναι διαθέσιμη χωρίς τεχνικούς, νομικούς ή οργανωτικούς περιορισμούς, να είναι μηχαναγνώσιμη, να συνοδεύεται από τα κατάλληλα μετα-δεδομένα, να είναι ευρέσιμη, να συνοδεύεται από τυποποιημένες ανοιχτές κυβερνητικές άδειες που να προσδιορίζουν τους όρους χρήσης και επιπλέον (στην περίπτωση που οι διαδικτυακός τόπος περιλαμβάνει σύνολα δεδομένων) αυτά να βρίσκονται σε σταθερά σημεία απόθεσης.”
– στο Π.Ι.ΚΥ. 1, ορίζεται ότι οι άδειες με τις οποίες παρέχεται δημόσια πληροφορία πρέπει:
“Να είναι τυποποιημένες δημόσιες γενικές άδειες ή εναρμονισμένες ανοιχτές κυβερνητικές άδειες που να διαλειτουργούν με τις ευρύτερα χρησιμοποιούμενες δημόσιες γενικές άδειες.”
Επιπλέον, με τη μη ύπαρξη αναφοράς στα πνευματικά δικαιώματα επί του περιεχομένου που αναρτάται και ειδικότερα στην άδεια με την οποία επιτρέπεται η χρήση τους στους “όρους χρήσης” η Περιφέρεια δεν επιτυγχάνει κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα καθώς δεν ορίζεται καμία διαδικασία για το αν θα πρέπει ή όχι να ζητείται άδεια για τη χρήση της πληροφορίας που υπάρχει στο δικτυακό τόπο της Περιφέρειας (κείμενα, φωτογραφίες κλπ.). Επιπλέον, είναι μάλλον απίθανο ότι η Περιφέρεια θα μπορέσει να λάβει οποιαδήποτε μορφή χρηματικής αποζημίωσης από κάποιον που επιθυμεί να χρησιμοποιήσει εικόνες ή κείμενα που υπάρχουν αναρτημένα στο Διαδικτυακό τόπο με δεδομένη την οικονομική κατάσταση, αλλά και του θεσμικού κενού που δημιουργείται με τη μη ύπαρξη συγκεκριμένης αναφοράς στους “όρους χρήσης”. “ Αντίθετα, η χρήση αδειών Creative Commons Ελλάδα Αναφορά – Παρόμοια Διανομή έκδοση 3.0 ή μεταγενέστερη προσφέρει μια σειρά από πλεονεκτήματα και οφέλη:
– είναι σύμφωνη με το υπάρχον νομικό καθεστώς
– είναι πολύ εύκολη στη χρήση της καθώς είναι τυποποιημένη και χρησιμοποιείται για την αδειοδότηση εκατοντάδων εκατομμυρίων ψηφιακών αντικειμένων στο διαδίκτυο
– διευκολύνει την πρόσβαση και αναδεικνύει το περιεχόμενο του διαδικτυακού τόπου της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας
– επιβάλλει την αναφορά στην πηγή
– δεν επιτρέπει τη χρήση του περιεχομένου κατά τρόπο που να υπονοεί διασύνδεση με την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας ή έγκριση από αυτήν
– διασφαλίζει την προστασία των ηθικών δικαιωμάτων του δημιουργού
– δε συνιστά μεταβίβαση της ή παραίτηση από την πνευματική ιδιοκτησία της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας
– επιτρέπει την τοποθέτηση του υλικού στη WIKIPEDIA (επιπλέον πληροφορίες για τη wikipedia στο http://mycontent.ellak.gr/archives/581). H αξιοποίηση περιεχομένου στη wikipedia ενισχύει τη διαδικτυακή παρουσία της Περιφέρειας καθώς η wikipedia είναι ένας από τους πέντε πιο δημοφιλείς δικτυακούς τόπους παγκοσμίως.
Παράδειγμα καλής χρήσης των αδειών Creative Commons στην Ελλάδα είναι ο δικτυακός τόπος του Γραφείου του Πρωθυπουργού (http://www.primeminister.gov.gr/terms-of-use-privacy). Πληροφορίες για τον τρόπο με τον οποίο μπορείτε να αδειοδοτήσετε το περιεχόμενό σας είναι διαθέσιμες στο διαδικτυακό τόπο των Creative Commons http://www.creativecommons.gr/?page_id=19 και http://www.creativecommons.gr/?page_id=54. Τη χρήση των αδειών Creative Commons στην Ελλάδα και Κύπρο υποστηρίζει η Εταιρεία Ελεύθερου Λογισμικού / Λογισμικού Ανοιχτού Κώδικα (ΕΕΛ/ΛΑΚ).