Νωρίτερα φέτος, τα Creative Commons δημοσίευσαν τις Συστάσεις για καλύτερη κοινή χρήση δεδομένων για το κλίμα, μια βασική πηγή για να βοηθήσουν τους εθνικούς και διακυβερνητικούς φορείς παραγωγής δεδομένων για το κλίμα να χρησιμοποιούν νομικούς όρους, άδειες και τιμές μεταδεδομένων που διασφαλίζουν ότι τα κλιματικά δεδομένα είναι προσβάσιμα, κοινοποιήσιμα και επαναχρησιμοποιήσιμα. Στόχος των CC, είναι να μοιραζόμαστε στρατηγικές και να παρέχουμε πόρους που επιτρέπουν τη χρήση διασυνδεδεμένων και διαλειτουργικών κλιματικών δεδομένων για την εξεύρεση ταχύτερων λύσεων για τον μετριασμό της κλιματικής κρίσης. Οι Συστάσεις είναι διαθέσιμες στα Αραβικά, Κινέζικα, Αγγλικά, Γαλλικά, Πορτογαλικά και Ισπανικά.
Με γενναιόδωρη χρηματοδότηση από το Ίδρυμα McGovern, τα CC επικεντρώνονται πλέον στην υποστήριξη φορέων για το κλίμα που εφαρμόζουν τις Συστάσεις σε κλίμακα. Οι συστάσεις
προτείνουν δύο επιλογές για νομικούς όρους και άδειες για κλιματικά δεδομένα:
- Επιλογή Α: CC0 + Attribution Request προκειμένου να μεγιστοποιηθεί η επαναχρησιμοποίηση αφιερώνοντας δεδομένα κλίματος στον δημόσιο τομέα, συν ένα αίτημα για απόδοση.
- Επιλογή Β: CC BY 4.0, για τη διατήρηση της ιδιοκτησίας των δεδομένων και τη νομική επιβολή της απόδοσης.
Κατά την ανάπτυξη αυτών των Συστάσεων, τα CC συμβουλευτηκαν μερικούς από τους μεγαλύτερους παραγωγούς κλιματικών δεδομένων σε όλο τον κόσμο για να διασφαλίσουν την επιτυχή εφαρμογή. Οι προτάσεις αφορούν επίσης τη χρήση τιμών μεταδεδομένων που επικεντρώνονται σε νομικούς όρους, απόδοση και προέλευση. Επιπλέον, περιγράφουν λεπτομερώς τον τρόπο πλοήγησης στα stack αδειών και στα stack απόδοσης για χρήστες που εργάζονται με πολλές πηγές δεδομένων κλίματος.
Για να τονίσουμε τον αντίκτυπο αυτής της δουλειάς, συνεργάστηκαν με την ομάδα GEO (the Group on Earth Observations). Το GEO διευκολύνει την πρόσβαση σε δεδομένα γεωσκόπησης ζωτικής σημασίας για τη λήψη αποφάσεων σε εννέα τομείς προτεραιότητας, συμπεριλαμβανομένων των καταστροφών, της κλιματικής αλλαγής και της διαχείρισης των οικοσυστημάτων. Αυτά τα δεδομένα συλλέγονται και μοιράζονται τα 116 μέλη του GEO που καλύπτουν ολόκληρο τον κόσμο. Η συνεργασία με το GEO, συνδέει τα CC με ένα τεράστιο δίκτυο ειδικών και πόρων αφιερωμένο στην αντιμετώπιση κρίσιμων παγκόσμιων προκλήσεων. Το Συμβούλιο Προγράμματος GEO έχει εγκρίνει νέες και ευθυγραμμισμένες οδηγίες που προωθούν τη χρήση των CC0 ή CC BY ως τυπικών αδειών ανοιχτών δεδομένων σε δεδομένα GEO, ως συνέχεια του ηγετικού ρόλου της GEO στην προώθηση της πολιτικής δεδομένων ανοικτής παρατήρησης της Γης (EO). Στόχος τους είναι να διευκολύνουν τη χρήση ανοιχτών δεδομένων και προϊόντων EO για τα μέλη του GEO, τους συμμετέχοντες οργανισμούς και τις πρωτοβουλίες.
Ανοιχτή άδεια χρήσης ευθυγραμμισμένη με Αξίες
Η αρχή των ανοιχτών δεδομένων έχει υιοθετηθεί σε όλη την κοινότητα EO, με περισσότερους από 400 εκατομμύρια ανοιχτούς πόρους δεδομένων από εθνικούς, περιφερειακούς, διεθνείς και εμπορικούς παρόχους πλέον διαθέσιμους. Αντικατοπτρίζεται επίσης μέσω προσπαθειών όπως οι Αρχές FAIR, οι πρωτοβουλίες Open Science και η Δήλωση GEO για την Ανοιχτή Γνώση.
Για να είναι πιο αποτελεσματικά τα δεδομένα για το κλίμα, οι χρήστες δεδομένων πρέπει να κατανοούν τα νομικά δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους όταν χρησιμοποιούν δεδομένα. Δυστυχώς, ενώ τα δεδομένα μπορεί να περιγράφονται ως «πλήρη και ανοιχτά», αυτό δεν παρέχει πάντα επαρκή νομική σαφήνεια. Επιπλέον, ορισμένοι πάροχοι δεδομένων έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούν προσαρμοσμένες, μακροσκελείς «Συμφωνίες Άδειας Χρήσης Τελικού Χρήστη» που περιλαμβάνουν περιορισμούς στη χρήση και απαιτούν στενό νομικό έλεγχο. Αυτό δημιουργεί προκλήσεις όταν προσπαθείτε να χρησιμοποιήσετε ένα μεμονωμένο σύνολο δεδομένων και αυτές οι προκλήσεις επιδεινώνονται πολύ όταν συνδυάζονται πολλαπλά σύνολα δεδομένων. Στόχος των CC με τις Συστάσεις για καλύτερη κοινή χρήση δεδομένων για το κλίμα είναι η αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης κατά μέτωπο παρέχοντας εναλλακτικές, ευθυγραμμισμένες με τις αξίες συστάσεις αδειοδότησης δεδομένων που διασφαλίζουν ότι αυτά τα κλιματικά δεδομένα χρησιμοποιούνται στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους για την κατανόηση και τον μετριασμό της κλιματικής κρίσης.
Τα Creative Commons είναι μέλος της ομάδας εργασίας GEO Data από το 2023, όταν έγινε γνωστό ότι οι Αρχές διαχείρισης δεδομένων GEO ευθυγραμμιστεί με τις συστάσεις των CC. Συνεργάστηκαν με το GEO για να βοηθήσουν στη διαμόρφωση των προτεραιοτήτων και των προγραμμάτων του οργανισμού καθώς υποστηρίζουν από κοινού τα μέλη με την εφαρμογή των αρχών κοινής χρήσης δεδομένων GEO.
Από την Υλοποίηση στη Δράση
Στις 21 Νοεμβρίου 2024, μέλη της ομάδας Creative Commons συναντήθηκαν με τα μέλη του GEO για να δώσουν μια επισκόπηση των Προτάσεων και να συζητήσουν την εφαρμογή τους σε όλες τις Δραστηριότητες του Προγράμματος Εργασίας GEO. Μετά από μια εισαγωγή της εργασίας για τα ανοιχτά δεδομένα στην υποομάδα Νόμος και Πολιτική, έδειξαν πώς οι συστάσεις των CC ευθυγραμμίστηκαν με τις αρχές GEO και πώς τα δεδομένα τους θα είναι ευκολότερο να επαναχρησιμοποιηθούν μέσω πιο ανοιχτών αδειών και κατάλληλων μεταδεδομένων. Παρουσιάστηκαν επίσης δύο περιπτώσεις χρήσης από το GEO, επισημαίνοντας ορισμένες προκλήσεις που μπορεί να προκύψουν κατά την υλοποίηση. Οι συμμετέχοντες ήταν καλά προετοιμασμένοι με ερωτήσεις σχετικά με τους δικούς τους οργανισμούς και πολιτικές και η συζήτηση ήταν ζωηρή μέχρι το τέλος.
Μπορείτε επίσης να ρίξετε μια ματιά και στις διαφάνειες παρουσίασης από όλους τους συμμετέχοντες.
Μετριασμός Προκλήσεων
Μια πρόκληση, που επαναλαμβάνεται από πολλούς συμμετέχοντες, είναι τα εισερχόμενα δεδομένα που έχουν ασαφείς ή περιοριστικές άδειες, γεγονός που καθιστά τα παράγωγα προϊόντα πρόκληση για την ανοιχτή άδεια χρήσης. Αναγνωρίζουμε ότι αυτό είναι περίπλοκο, και ως εκ τούτου είναι συχνά πιο εποικοδομητικό να συζητάμε απευθείας με τους παρόχους δεδομένων για να προσπαθήσουμε να λάβουμε μια άδεια που θα είναι συμβατή με τις αρχές, αξιοποιώντας την κοινότητα GEO πίσω από αυτές.
Μια άλλη πρόκληση που επισημάνθηκε μέσω των ερωτήσεων δημοσκόπησης ο ήταν η γνώση σχετικά με το πού θα βρίσκονται οι πολιτικές κοινής χρήσης δεδομένων των ίδιων των οργανισμών. Αυτό μπορεί να μετριαστεί με την εσωτερική ανταλλαγή γνώσεων, καθώς και με εμφανή και δημόσια ανάρτηση πολιτικών κοινής χρήσης δεδομένων σε ιστότοπους του οργανισμού. Μια τρίτη πρόκληση ήταν ότι η πολιτική μπορεί να λέει ότι τα δεδομένα πρέπει να ανοίγουν αλλά να μην προσδιορίζεται μια άδεια. Εδώ, οι Συστάσεις τωνCC μπορούν πραγματικά να βοηθήσουν δίνοντας συγκεκριμένες επιλογές αδειών μαζί με οδηγίες για τον τρόπο εφαρμογής τους.
Επόμενα Βήματα
Τα μέλη του GEO είναι πλέον εξοπλισμένα με τα εργαλεία και την καθοδήγηση για να αναθεωρήσουν τις πολιτικές τους και τις πλατφόρμες κοινής χρήσης δεδομένων. Ως επόμενο βήμα, τα μέλη του GEO θα αρχίσουν να εφαρμόζουν τις Συστάσεις, πράγμα που σημαίνει ότι οι ροές εργασίας των ατόμων που δημοσιεύουν τα κλιματικά δεδομένα θα είναι πιο ομαλή, περισσότερα σύνολα δεδομένων θα δημοσιεύονται με την κατάλληλη και ανοιχτή άδεια και θα υπάρχει λιγότερη σύγχυση για το επαναχρησιμοποιητές των δεδομένων.
Συνεργάτες στην πορεία
Η πρόσβαση στη γνώση είναι απαραίτητη για την επίλυση μεγάλων, πολύπλοκων προβλημάτων, όπως ο Στόχος Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (SDG) για τη δράση για το κλίμα. Το έργο Creative Commons Open Climate προωθεί την ανοιχτή πρόσβαση σε έρευνα και δεδομένα, για να επιταχύνει την πρόοδο προς την επίλυση της κλιματικής κρίσης και τη διατήρηση της παγκόσμιας βιοποικιλότητας και οικολογίας. Εάν βρίσκεστε σε έναν οργανισμό που δημοσιεύει δεδομένα για το κλίμα, θα θέλαμε επίσης να σας βοηθήσουμε να τα καταστήσετε ανοιχτά, προσβάσιμα και επαναχρησιμοποιήσιμα για να βοηθήσετε στον μετριασμό και την προσαρμογή στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Επικοινωνήστε μαζί μας μέσω email στο info@creativecommons.org
Πηγή άρθρου: https://creativecommons.org