ΕΛ/ΛΑΚ | mycontent.ellak.gr |
freedom

Τώρα είναι η στιγμή να εφαρμόσουμε και να βελτιώσουμε τις πολιτικές ανοιχτής πρόσβασης

Σήμερα βρισκόμαστε σε μια καθοριστική στιγμή της ιστορίας – πρέπει να συνεργαστούμε αποτελεσματικά για να ανταποκριθούμε σε μια πρωτοφανή παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την υγεία. Το σύνθημα, “όταν μοιραζόμαστε, όλοι κερδίζουν” ισχύει τώρα περισσότερο από ποτέ. Σε αυτό το πλαίσιο είναι επιτακτική η υπογράμμιση της σημασίας της ανοικτής πρόσβασης, ειδικά της ανοιχτής επιστήμης, σε περιόδους κρίσης.

Γιατί η ανοιχτή πρόσβαση είναι σημαντική, ειδικά κατά τη διάρκεια μιας παγκόσμιας έκτακτης ανάγκης για την υγεία

Ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία της διατήρησης της παγκόσμιας υγείας, ειδικά ενόψει της τρέχουσας επείγουσας απειλής, είναι η δημιουργία και η διάδοση αξιόπιστων, ενημερωμένων επιστημονικών πληροφοριών σε όλους.

Αρκετοί χρηματοδότες επιστημονικής έρευνας, όπως το Gates Foundation, το Hewlett Foundation, και το Wellcome Trust που έχουν μακροχρόνιες πολιτικές ανοιχτής πρόσβασης έχουν ξεκινήσει ήδη προσπάθειες για να μοιραστούν γρήγορα και ανοιχτά την έρευνα για τον  COVID-19 για να περιορίσουν την επιδημία.  O Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ( World Health Organization WHO) υιοθετεί μια πιο συντηρητική προσέγγιση της ανοιχτής πρόσβασης, η οποία δεν ανταποκρίνεται σε αυτό που χρειάζεται επειγόντως η επιστημονική κοινότητα για να αποκτήσει πρόσβαση και να βασιστεί σε κρίσιμες πληροφορίες.


NHS24 thanks” by Scottish Government (March 4, 2020) licensed CC BY-NC.

Ο τρέχων αγώνας για την εξεύρεση εμβολίου για το COVID-19 αποτελεί παράδειγμα για το γιατί η ταχεία και απεριόριστη πρόσβαση στην επιστημονική έρευνα και το εκπαιδευτικό υλικό είναι ζωτικής σημασίας με τους πιο ανοικτούς όρους. Λόγω της ίδιας της φύσης της ασθένειας, συμπεριλαμβανομένου του γεγονότος ότι ήταν εντελώς άγνωστος στους επιστήμονες πριν από την έξαρση του και είναι τώρα παγκόσμιος, είναι αδύνατο μόνο ένας οργανισμός, ίδρυμα ή / και κυβέρνηση να αντιμετωπίσει μόνος του αυτή την κρίση. Στην πραγματικότητα, οι σημερινές παγκόσμιες προσπάθειες για την εξεύρεση εμβολίου για το COVID-19 δεν θα ήταν εφικτές χωρίς οι Κινέζοι υπάλληλοι της υγείας και οι ερευνητές δεν μοιράζονταν αρχικά κρίσιμες πληροφορίες σχετικά με τη φύση του ιού στις αρχές Ιανουαρίου 2020.

Όλοι οι οργανισμοί που χρηματοδοτούνται από το δημόσιο πρέπει: 

1) Να υιοθετήσουν πολιτικές ανοιχτής πρόσβασης που απαιτούν την ύπαρξη δημόσιας χρηματοδοτούμενης έρευνας υπό ανοικτή άδεια (π.χ. CC BY 4.0) ή άδεια κοινού κτήματος. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι τα ερευνητικά άρθρα και τα δεδομένα μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν από άλλους, αυξάνοντας έτσι τη συνεργασία μεταξύ των επιστημόνων και επιταχύνοντας το ρυθμό της ανακάλυψης.

 2) Διασφάλιση ότι όλοι οι εκπαιδευτικοί πόροι (όπως τα βίντεο, τα πληροφοριακά στοιχεία και άλλα εργαλεία πολυμέσων) έχουν ανοικτή άδεια για τη διευκόλυνση της διάδοσης αξιόπιστων και πρακτικών πληροφοριών στο κοινό.

Σήμερα που τα κρούσματα COVID-19 ξεπερνούν γρήγορα τις εκατονταδες χιλιαδες σε παγκόσμιο επίπεδο, υπάρχει όλο και πιο επείγουσα ανάγκη για ολόκληρη την επιστημονική κοινότητα να συνεργαστεί με αξιωματούχους υγείας παγκοσμίως για να βρει και να διαθέσει θεραπείες και εμβόλια.

Novel Coronavirus SARS-CoV-2” by National Institute of Allergy and Infectious Diseases (NIAID) licensed CC BY.

Στις 13 Μαρτίου, κυβερνητικοί σύμβουλοι επιστήμης από 12 χώρες δημοσίευσαν μια ανοικτή επιστολή ζητώντας από τους εκδότες να είναι με ανοιχτή πρόσβαση η επιστημονική έρευνα και τα δεδομένα σχετικά με τον COVID-19. «Δεδομένου του επείγοντος χαρακτήρα της κατάστασης», ανέφερε η επιστολή, «είναι ιδιαίτερα σημαντικό οι επιστήμονες και το κοινό να αποκτήσουν πρόσβαση σε ερευνητικά αποτελέσματα το συντομότερο δυνατό». Επιπλέον, τα εκπαιδευτικά υλικά που διατίθενται από διακυβερνητικούς οργανισμούς, όπως ο WHO, πρέπει να διατίθενται ανοιχτά χωρίς περιορισμούς – αυτό δεν είναι μόνο απαραίτητο σε αυτή την παγκόσμια έκτακτη ανάγκη, αλλά επειδή  είναι συνεπές με την δημόσια αποστολή τους ως οργανισμοί.

“Flattening the curve” by Siouxsie Wiles and Toby Morris licensed CC BY-SA.

Πριν από τη δημοσίευση αυτής της ανοικτής επιστολής, πολλοί επιστήμονες είχαν ήδη αρχίσει να κάνουν την δουλειά και τα δεδομένα τους ανοιχτά, χρησιμοποιώντας πλατφόρμες προεκτύπωσης όπως το bioRxiv, το ArXiv, και το Gisaid. Την περασμένη εβδομάδα, η μη κερδοσκοπική οργάνωση Free Read έλαβε πάνω από 32.000 υπογραφές σχετικά με το κάλεσμα της για “ξεκλείδωμα της έρευνας για το κορωναϊό”. Σε απάντηση, εκδότες όπως το Elsevier, το Oxford University Press, το Springer Nature, και το The Lancet άρχισαν να αφαιρούν paywalls από τα άρθρα που σχετίζονται με το COVID-19.

Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των New York Times, του Bloomberg, του Clarin, του Publico, του Globo και του Folha, αφαιρούν επίσης τα paywalls από το περιεχόμενό τους COVID-19. Οι μεμονωμένοι επιστήμονες, σε συνεργασία με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, άρχισαν να απελευθερώνουν ενημερωτικά γραφικά που μεταδίδουν σύνθετες επιστημονικές έννοιες με ανοικτές άδειες

Στην ιστοσελίδα του, το Plan S υποστηρίζει ότι τα paywalls παρακρατούν ένα “σημαντικό ποσό ερευνητικών αποτελεσμάτων από ένα μεγάλο μέρος της επιστημονικής κοινότητας και από την κοινωνία ως σύνολο“. Αυτό, με τη σειρά του, “εμποδίζει την επιστημονική επιχείρηση στα ίδια τα θεμέλιά της και παρεμποδίζει την υιοθέτησή της από την κοινωνία”. Για παράδειγμα, οι ερευνητές που εξετάζουν το ξέσπασμα του Ebola το 2014 στη Δυτική Αφρική διαπίστωσαν ότι η πρόσβαση σε ζωτικές γνώσεις σχετικά με τον ιό και τους παράγοντες κινδύνου πριν από την έξαρση παρεμποδίστηκε από τα paywalls των εκδοτών. Έγραψαν: «Αν και η πρόσβαση στη γνώση δεν θα μπορούσε να εμποδίσει ή να αποτρέψει την επιδημία Ebola, οι καλύτερα ενημερωμένοι υπάλληλοι υγείας θα μπορούσαν να έχουν λάβει έγκαιρα προληπτικά μέτρα και να είναι καλύτερα εξοπλισμένοι για να μετριάσουν τους κινδύνους κατά τη διάρκεια και μετά την έξαρση».

Πηγή άρθρου: https://creativecommons.org/

Leave a Comment